Donos i jego następstwa, czyli atak na wolność

W dniach od 9.XII do 11.XII brałem udział w konferencji poświęconej twórczości niemieckiego pisarza Horsta Bienka. Oto program i lista uczestników:

PROGRAM

LISTA UCZESTNIKÓW

W pierwszym dniu wieczorem wyświetlano film autorski Horsta Bienka p.t. Die Zelle (cela), jego akcja rozgrywa się w więzieniu. Pokazuje z jednej strony życie codzienne więźniów, a z drugiej ich protest z powodu nieludzkiego traktowania. Po filmie spotkaliśmy się na dyskusję w sali pod kominem. Bienek kazał mi siedzieć obok niego. W dyskusji brali udział byli więźniowie z słynnego enerdowskiego więzienia w Bautzen. Stwierdzili, że Bienek zbyt łagodnie potraktował temat, że taki protest, jaki został pokazany w filmie byłby absolutnie nieskuteczny. Przed tą imprezą opowiadałem Bienkowi, co się dzieje w Polsce, że w Łodzi protestują aresztowani aktywiści Solidarności, że są traktowani jako kryminaliści, a nie jako więźniowi polityczni. W pewnym momencie prosił mnie, żebym o tym opowiedział publicznie. Uczyniłem to niechętnie, bo bałem się skutków w kraju. Moje obawy niestety się spełniły. Kiedy chciałem w lutym 84 r. odwiedzić moją matkę w Berlinie Wschodnim, zabrano mi na lotnisku Okęcie paszport. Okazało się, jak dowiedziałem się z IPN, że 25 stycznia 1984 r. złożono oto taki donos z niesamowitymi zarzutami:

DONOS

Skutek był taki, że minister spraw wewnętrznych, generał Czesław Kiszczak kazał trzy dni później nie wypuścić mnie za granicę.

SZYFROGRAM 1 i 2

POLECENIE KISZCZAKA

POLECENIE 1 i 2

W dniu 28.3.1984r. nastąpiło przesłuchanie w Pałacu Mostowskich.

PRZESŁUCHANIE 1 i 2

Na końcu napisałem następujące oświadczenie:

OŚWIADCZENIE

Zarazem przesłuchano też moją ówczesną doktorantkę Bożenę Chołuj, co może powiedzieć na mój temat przez służby wywiadowcze przy 36 Specjalnym Pułku Lotnictwa Transportowego w Warszawie. Podlegała cywilnej i wojskowej kontroli z powodu zawodu ojca, pilota w tej jednostce.

BOŻENA CHOŁUJ

Skutek tej całej akcji był taki, że nie wypuszczono mnie ani do matki do NRD, ani na rozliczne konferencje i kongresy zagraniczne (28 zaproszeń poszło na marne).

Wyniki konferencji ukazały się bez referatu prof. dr. hab. Huberta Orłowskiego, mimo, że jej organizator Karl Ehmert czekał na przez rok w nadziei, że otrzymuje go ostatecznie.

PODSUMOWANIE

Jestem autorem książki o donosie. Muszę przyznać, że nie spotkałem się z takim jaskrawym przypadkiem, kiedy donos TW pociągał za sobą natychmiastowy – bez bliższego badania sprawy – rozkaz Ministra Spraw Wewnętrznych nie dopuszczać danej osoby na wyjazd zagranicą gdziekolwiek, nie tylko na zachód. TW możesz się cieszyć do dzisiaj zaufaniem najwyższych władz.

FOTOGRAFIE Z TAMTEGO WYDARZENIA